Wakati jamii ya Kikristo duniani inapotafakari Pentekoste mwaka 2025, kipindi ambacho mara nyingi kinahusishwa na uinjilisti, wasomi Waadventista wa Sabato wanachukua jukumu hilo kwa kushiriki imani na urithi wao na ulimwengu mpana wa kitaaluma.

Pentekoste 2025 ni mpango wa Divisheni ya Amerika Kaskazini ya Waadentista wa Sabato kuwahamasisha washiriki kushiriki imani yao kwa ujasiri, ikionyesha roho ya kanisa la awali na kusisitiza ufufuo, ushuhuda, na misheni kote katika Divisheni hiyo na zaidi.

Katika miaka 15 iliyopita, idadi inayoongezeka ya wanahistoria Waadventista wamehudhuria mikutano ya kila mwaka ya Jumuiya ya Historia ya Kanisa ya Amerika (ASCH), mojawapo ya mikusanyiko ya kitaaluma inayoheshimika zaidi kwa wanazuoni wa dini. Uwepo wao umechangia kutoa mwanga kuhusu Waadventista ni akina nani na jinsi imani yao imeunda historia ya kidini ya Marekani na duniani.

Michael Campbell, ambaye anaongoza Idara ya Kumbukumbu, Takwimu, na Utafiti kwa Kanisa la Waadventista katika Amerika Kaskazini, anakumbuka kikao cha kwanza kilicholenga Waadventista alichoandaa mwaka 2015. “Tangu wakati huo, zaidi ya wasomi kumi na wawili Waadventista wamewasilisha karatasi katika mikutano hii,” alisema.

Mkutano wa ASCH wa mwaka huu, uliofanyika Januari 3–6, 2025, huko Chicago, ulijikita kwenye mada ya “Nguli.” Wasomi wanane wa Waadventista walichangia utafiti, ikiwa ni pamoja na vikao viwili vya paneli vilivyojitolea—moja ikichunguza maisha na ushawishi wa Ellen White, mwanzilishi wa Kanisa la Wasabato, na nyingine ikichunguza jinsi uzoefu wa Waadventista unavyoonekana na wale walio nje ya imani hiyo.

Heidi Olson Campbell, mwanafunzi wa Shahada ya Uzamivu (PhD) katika Chuo Kikuu cha Baylor, aliwasilisha kuhusu historia tata ya harakati za kupinga Utatu wakati wa Matengenezo. Nathan Hilton, wa Taasisi ya Utafiti wa Masuala ya Waafrika-Walatin katika Chuo Kikuu cha Harvard, alichunguza mwingiliano kati ya dini ya Waafrika-Wakaribiani na imani ya Kiprotestanti katika karatasi yake kuhusu kifo cha John Wesley Manns. Michael W. Campbell pia alishiriki, akijibu kitabu cha hivi karibuni Turning Points in American Church History (Baker Academic, 2024). Jumamosi jioni, timu ya utafiti ya Kanisa la Waadventista Amerika Kaskazini iliandaa chakula cha jioni kwa lengo la kuwaunganisha wasomi Waadventista na kuhamasisha ushirikiano wa kitaaluma.

Majadiliano ya Kihistoria ya Paneli kuhusu Uadventista

Kwa mara ya kwanza katika historia ya ASCH, vikao viwili kamili vya paneli vilijitolea kwa mada za Waadventista. Ya kwanza, “Adventism from the Outside: Demythologizing Adventist Legends,” ilichunguza jinsi wasomi wasio wa Waadventista wanavyoitazama imani hiyo.

Mambo muhimu yalijumuisha:

• Kevin Burton (Chuo Kikuu cha Andrews) alichunguza jinsi Waadventista wa mapema walivyojipambanua na harakati ya kukomesha utumwa.

• Jeffrey Rosario (Chuo Kikuu cha Loma Linda) alieleza jinsi baadhi ya watu mashuhuri wasioamini Mungu walivyotambua onyo la Kanisa la Waadventista kuhusu ukandamizaji wa kidini na upanuzi wa mamlaka ya serikali.

• Shawn Brace: Alichambua mvutano kati ya kukataa hadharani kwa Kanisa la Waadventista nyaraka za kiimani na imani zao za ndani zilizo wazi.

Paneli ya pili, “The Legend of Ellen White: An American Woman Religious Leader,” (Hadithi ya Ellen White: Kiongozi wa Kidini Mwanamke wa Marekani), ilimweka Ellen White katika muktadha mpana wa wanawake wenye ushawishi katika maisha ya kidini ya Marekani.

Watoa mada walijumuisha:

• Denis Kaiser (Chuo Kikuu cha Andrews), ambaye alieleza kuwa uzoefu wa Ellen White wa msukumo wa kimungu haukulingana vizuri na nadharia za kisasa na mara nyingi ulieleweka vibaya.

• Michael W. Campbell, ambaye alisisitiza maono yake ya kimataifa na kujitolea kwake kufanya maandiko yake kupatikana katika lugha nyingi wakati wa maisha yake.

• David Holland (Chuo Kikuu cha Harvard), ambaye alibainisha kuwa ukosefu wa kashfa katika maisha ya White na udogo wa Kanisa la Waadventista huenda ndiyo sababu iliyofanya asipewe umakini wa kitaaluma sawa na viongozi wengine wa kidini.

Vikao vyote viwili vilihudhuriwa vizuri, vikionyesha uwepo wenye nguvu zaidi wa Waadventista katika ASCH na kuashiria mabadiliko ya ushiriki wa kitaaluma na historia na theolojia ya Waadventista.

Kuona Picha Pana Kupitia Lenzi ya Waadventista

John Corrigan, msomi anayeheshimika kutoka Chuo Kikuu cha Jimbo la Florida, alilinganisha kuongezeka kwa sasa kwa masomo ya Waadventista na ongezeko la maslahi ya kitaaluma kuhusu Umormoni katika miaka ya 1980. Alipendekeza kuwa usomi wa Waadventista umefikia hatua muhimu—moja ambayo mwendelezo wa tafiti zake unaweza kubadilisha jinsi historia ya dini nchini Marekani inavyofahamika.

"Wakati watu walipoanza kusoma kwa kina imani ya Umormoni kwa kutumia maktaba za kihistoria, ilibadilisha mtazamo wa imani hiyo katika historia pana ya dini ya Marekani," Corrigan alisema. "Sasa, naweza kuona mambo kwa mtazamo tofauti ninapotumia lenzi ya Waadventista."

Kadri maslahi katika utafiti wa Waadventista yanavyozidi kuenea, suala hili si tu kuelewa dhehebu moja, bali ni kufikiria upya mandhari nzima ya dini, si Marekani pekee bali pia kimataifa. Kwa wasomi Waadventista na wanachama wa kanisa, aina hii ya ushiriki wa kitaaluma si tu mchango wa kiakili, bali pia ni njia muhimu ya kushiriki imani yao na ulimwengu.

Makala asili ilichapishwa kwenye tovuti ya habari ya Divisheni ya Amerika Kaskazini.