Viongozi wa uhuru wa kidini wa Waadventista wa Sabato walizindua ombi la shauku kwa kanisa kushikilia na kutetea uhuru wa kidini, hasa kwa wale wanaokabiliwa na mateso wakati wa Mkutano wa Uhuru wa Kidini wa Yunioni ya Jamaika huko Kingston, Jamaika, Januari 30, 2025.

Dkt. Nelu Burcea, mkurugenzi msaidizi wa Masuala ya Umma na Uhuru wa Kidini katika Konferensi Kuu ya Waadventista wa Sabato, aliwaonya washiriki kwamba wakati wa starehe umekwisha.

“Hatuwezi kufumba macho kwa mateso ya mamilioni ya watu duniani kote wanaoteswa kwa sababu tu ya kushikilia imani. Haki ya uhuru wa mawazo, dhamiri, na dini haiwezi kujadiliwa. Ni haki ya msingi ya binadamu ambayo lazima ishikiliwe na wote, bila ubaguzi,” alisema Burcea.

Tukio hilo la Januari 30 liliwaleta pamoja viongozi kutoka serikalini, taasisi za kidini, sekta binafsi na za umma, vyombo vya habari, na jamii ya kisheria chini ya mada “Kukuza Umoja: Kuheshimu Imani.”

Kama mzungumzaji mkuu, Burcea alihimiza sekta zote za jamii kulinda uhuru wa kidini kupitia utetezi wa kisiasa, ushiriki wa kijamii, au msaada kwa mashirika yanayojitolea kwa sababu hii.

Tishio Linaloongezeka kwa Uhuru wa Kidini

Akionyesha tishio linaloongezeka kwa uhuru wa kidini, Burcea alieleza kwamba “mashambulizi ya vurugu dhidi ya uhuru wa kidini yanaonekana katika aina mbalimbali, ikiwa ni pamoja na hotuba za chuki, kutovumiliana, ubaguzi, ukosefu wa fursa sawa, mitazamo ya kimapendeleo, na vurugu za moja kwa moja. Uonevu huu unaathiri sio tu watu binafsi bali pia jamii na mataifa yote.”

Alibainisha kuwa wachache wa kidini duniani kote wanakabiliwa na vitisho vinavyoongezeka, hasa katika maeneo ambapo wanazidiwa idadi.

“Katika baadhi ya matukio, makundi haya yanakuwa malengo ya operesheni za kijeshi, ubadilishaji wa dini kwa nguvu, uharibifu wa maeneo ya kidini, na aina nyingine za mateso. Iwe ni Wakristo, Waislamu, Wahindu, Wayahudi, Wabudha, au wanaoamini dini nyingine, wachache wa kidini mara nyingi hukutana na vikwazo kwa haki na uhuru wao.”

Utaifa wa Kidini, Ubaguzi wa Wachache, na Usekula

Burcea pia alionya dhidi ya kuongezeka kwa utaifa wa kidini, ambao unakuza kutengwa na uhasama kwa wale wa imani tofauti.

“Serikali zinaweza kutekeleza sheria au kuhimiza mazoea yanayopendelea dini moja juu ya nyingine, kudhoofisha mila za jamii nyingi,” alisema.

Alisema zaidi kwamba ubaguzi huu mara nyingi huenda zaidi ya upendeleo wa kijamii, ukitafsiriwa kuwa sera za kitaifa zinazobagua makundi ya wachache, na kuwaacha bila ulinzi au uhuru wa kuabudu kwa uwazi.

“Kuongezeka kwa utaifa wa kidini sio tu kunatishia utulivu wa jamii bali pia kunatishia maadili ya demokrasia, utu wa binadamu, na uhuru ambao ulimwengu wa kisasa umejengwa juu yake,” alisema.

Burcea pia alizungumzia wasiwasi kuhusu ushawishi unaoongezeka wa usekula. Wakati usekula unalenga kulinda uhuru, unaweza kuunda mazingira ambapo maonyesho ya kidini yanazuiliwa, na hivyo kuathiri haki ya msingi ya uhuru wa kidini,” alieleza, akitaja marufuku ya mavazi ya kidini na vikwazo kwenye sherehe za kidini katika maeneo ya umma.

Hotuba za Chuki na Ukiukaji wa Haki za Kibinadamu

Kuenea kwa hotuba za chuki, hasa kupitia mitandao ya kijamii, kumezidisha kutovumiliana kwa kidini. “Ukosefu wa ulinzi wa kisheria madhubuti dhidi ya hotuba za chuki unachochea ubaguzi na vurugu,” alibainisha.

Kutovumiliana kwa kidini, Burcea alionya, husababisha ubaguzi na, katika hali mbaya zaidi, kuchochea vurugu. “Taswira mbaya za makundi ya kidini zinadumisha mgawanyiko na ubaguzi,” alisema, akiongeza kuwa matamshi kama hayo yanaweza kuongezeka hadi mateso ya moja kwa moja.

Utawala wa Kidikteta, Adhabu ya Kifo, na Mateso ya Kidini

Chini ya utawala wa kidikteta, uhuru wa kidini mara nyingi unakandamizwa ili kudumisha udhibiti. “Maonyesho yoyote ya imani ambayo hayaendani na itikadi ya serikali yanaonekana kama tishio,” alisema Burcea. “Makundi ya kidini yanayopinga sera za serikali yanaweza kukabiliwa na kukamatwa, kuteswa, au hata kuuawa.”

Katika baadhi ya mataifa, adhabu ya kifo inatumika kukandamiza imani za kidini. “Watu wamehukumiwa kifo kwa kuasi dini, kukufuru, au makosa mengine ya kidini. Hii ni ukiukaji mkubwa wa haki za kibinadamu unaohitaji upinzani wa kimataifa,” alisema.

Inastaajabisha, Burcea alibainisha kuwa mateso ya kidini yana athari kubwa za kiuchumi na kijamii.

“Wachache wa kidini mara nyingi hukabiliwa na vikwazo katika elimu, ajira, na huduma za afya, na hivyo kuongeza ubaguzi wao. Kutengwa kiuchumi kunadumisha mzunguko wa umaskini na kutokuwa na utulivu wa kijamii, na kufanya iwe vigumu kwa jamii hizi kustawi,” alisema.

Kujenga Mustakabali wa Kuvumiliana Kidini

Katika kumalizia, Burcea alisisitiza wito wake wa umoja katika kutetea uhuru wa kidini. “Amani na utulivu wa kweli havitokani na kuondoa tofauti bali kutokana na kutambua utu na haki za kila mtu. Jamii lazima zifanye kazi kuelekea kukuza mazingira ambapo watu wanaweza kuabudu kwa uhuru, kueleza imani zao waziwazi, na kuishi bila hofu ya mateso. Ni kupitia uvumilivu, uelewa, na kuheshimiana tu tunaweza kuhakikisha uhuru wa kidini kwa wote.”

Makala asili ilichapishwa kwenye tovuti ya habari ya Divisheni ya Baina ya Amerika.